Người ta ước tính rằng 27,5% số người trên toàn cầu bị ảnh hưởng bởi cơn đau. Mặc dù chúng có thể hiệu quả nhưng mỗi loại thuốc giảm đau hiện có đều có vấn đề. Acetaminophen/paracetamol (Tylenol, Panadol) có thể gây độc cho gan và các thuốc chống viêm không steroid hoặc NSAID (aspirin, ibuprofen và các loại khác) có thể gây hại cho thận và gây loét dạ dày. Trong khi đó, opioid nổi tiếng là chất gây nghiện và là nguyên nhân gây ra số lượng lớn ca tử vong do dùng quá liều.
Sau đó, có những tình trạng mà việc điều trị bằng thuốc giảm đau truyền thống có thể không hiệu quả. Đau dây thần kinh hay bệnh thần kinh là một ví dụ. Quyết tâm tìm ra loại thuốc giảm đau mới có khả năng điều trị tình trạng khó điều trị này và tránh rủi ro về sức khỏe liên quan đến thuốc giảm đau cổ điển, các nhà nghiên cứu tại South Rampart Pharma đã phát triển thuốc SRP-001. Thuốc đã được thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1, cho kết quả rất khả quan.
Hernan Bazan, đồng sáng lập và Giám đốc điều hành của South Rampart, đồng thời là người đứng đầu nghiên cứu cho biết: “Việc tìm kiếm các giải pháp giảm đau sáng tạo là rất quan trọng do sự phổ biến rộng rãi của các cơn đau cấp tính, mãn tính và bệnh lý thần kinh. Các phương pháp điều trị hiện tại như thuốc opioid, acetaminophen và NSAID có nguy cơ gây nghiện và độc tính khi sử dụng quá mức".
Trước khi tiến hành thử nghiệm trên người, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra tác dụng của thuốc SRP-001 đối với động vật. Khi acetaminophen được phân hủy trong cơ thể, nó sẽ khiến vùng đau của não sản xuất AM404, khiến các tế bào não giữ lại cannabinoid anandamide giảm đau tự nhiên.
Ở chuột, SRP-001 khiến não sản xuất lượng AM404 cao hơn acetaminophen. Kiểm tra tác dụng của thuốc đối với biểu hiện gen ở vùng đau của não, họ phát hiện ra cả hai loại thuốc đều kích hoạt các con đường truyền tín hiệu giống nhau và điều chỉnh các gen quan trọng liên quan đến cơn đau.
Vấn đề với acetaminophen là khi nó bị phân hủy sẽ tạo ra N-acetyl-p-benzoquinone-imine được viết tắt là NAPQI, chất gây độc cho gan ở liều cao. Đó là lý do tại sao acetaminophen cần được sử dụng theo chỉ dẫn và do đó có phạm vi điều trị hẹp. Điều đó có nghĩa là có ranh giới mong manh giữa liều điều trị và quá liều. Quả thực, acetaminophen là nguyên nhân phổ biến nhất gây tổn thương gan do thuốc ở Mỹ với một nửa số trường hợp là do người ta vô tình dùng thuốc quá liều.
Trong nghiên cứu hiện tại, những con chuột được tiêm SRP-001 với liều tương đương của acetaminophen không có dấu hiệu nhiễm độc gan. Trong khi 70% số chuột được tiêm một liều acetaminophen độc hại đã chết, thì không có con chuột nào được tiêm một liều SRP-001 tương đương đã chết. Điều này là do các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng SRP-001 không dẫn đến việc sản xuất NAPQI.
Khi họ thử nghiệm phản ứng đau của chuột sau khi dùng SRP-001, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng nó tạo ra tác dụng giảm đau tương đương với acetaminophen trong tình trạng đau cấp tính và mãn tính ở động vật trẻ và già. SRP-001 cũng có đặc tính hạ sốt tương tự như loại thuốc hiện có.
Các nhà nghiên cứu đã tuyển dụng 56 tình nguyện viên khỏe mạnh từ 18 đến 55 tuổi để nghiên cứu trên người. Họ được chọn ngẫu nhiên để nhận hỗn dịch uống SRP-001 hoặc giả dược. Thử nghiệm toàn diện về các dấu hiệu sinh tồn và kết quả xét nghiệm của người tham gia – bao gồm chức năng thận và gan – cho thấy không có bất thường nào, chứng tỏ rằng SRP-001 an toàn. Hơn nữa, không có tác dụng phụ nghiêm trọng nào được báo cáo, có nghĩa là nó được dung nạp tốt. Thuốc được phát hiện có thời gian bán hủy lên tới 10 giờ.
Vì SRP-001 không phải là NSAID nên nó không có nguy cơ gây tổn thương thận hoặc đường tiêu hóa. Và nó không phải là thuốc phiện nên ít có khả năng bị lạm dụng. Những kết quả đầy hứa hẹn từ thử nghiệm Giai đoạn 1 đã thúc đẩy các nhà nghiên cứu tiếp tục đánh giá loại thuốc mới của họ, đặc biệt là khả năng điều trị chứng đau thần kinh.
Bazan cho biết: “Được trang bị các cơ chế đã biết để giảm đau trong não và dữ liệu thử nghiệm ngẫu nhiên Giai đoạn 1 hấp dẫn, chúng tôi mong muốn đưa SRP-001 vào nghiên cứu ngẫu nhiên và có kiểm soát Giai đoạn 2 đối với cơn đau cấp tính, bệnh lý thần kinh vào nửa cuối năm 2024”.
Theo VietQ.vn
