Nguyên nhân là bởi việc trồng, chế biến và bảo quản chè của người dân phần lớn vẫn chủ yếu dựa vào kinh nghiệm, làm theo phương pháp thủ công, chưa ứng dụng các tiến bộ KHKT vào quá trình sản xuất, nên sản phẩm chè làm ra có chất lượng không được như mong muốn.

Toàn tỉnh Thái Nguyên hiện có 04 vùng chè nổi tiếng gồm: Tân Cương (Tp. Thái Nguyên); Trại Cài – Minh Lập (huyện Đồng Hỷ); La Bằng (huyện Đại Từ) và Tức Tranh, Vô Tranh, Phú Đô (huyện Phú Lương). Đặc điểm chung của các sản phẩm chè nơi đây có mùi thơm cốm non, màu sắc nước vàng ong, vị nước tiền chát, hậu ngọt đặc trưng nên được rất nhiều người ưa chuộng.

Để có được sản phẩm chè đến tay người tiêu dùng là cả một quá trình lao động vất vả của người trồng trong từng khâu chăm bón tỉ mỉ, tuân thủ theo tiêu chuẩn VietGap (sử dụng phân bón hữu cơ và thuốc trừ sâu sinh học). Mặc dù, từ khâu chăm bón đến hái, sấy rất công phu, nhưng nếu không biết cách chế biến, bảo quản để giữ hương vị thì sản phẩm hoàn thiện cuối cùng sẽ không đạt được chất lượng như mong muốn; Giá trị, cũng như hương vị của chè sẽ giảm đi rất nhiều. Trước thực tế đó, để nâng cao chất lượng sản phẩm chè làm ra, đáp ứng yêu cầu khắt khe về chất lượng của thị trường trong nước và mở rộng xuất khẩu ra nước ngoài, thời gian qua, nhiều doanh nghiệp và cơ sở sản xuất chè tại Thái Nguyên đã chủ động, tích cực đầu tư máy móc, thiết bị hiện đại vào sản xuất. Trong đó, điển hình là Tổ hợp tác Chè xóm Cầu Mai (xóm Cầu Mai, xã Văn Hán, huyện Đồng Hỷ) khi đã quyết định đầu tư mới một máy vò chè để nâng cao chất lượng, cũng như hiệu quả sản xuất chè.

Thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về khuyến khích phát triển công nghiệp nông thôn, sau khi nghiên cứu kĩ lưỡng, Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp Thái Nguyên (Trung tâm) đã quyết định phối hợp với Phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện Đồng Hỷ, cùng UBND xã Văn Hán thực hiện Đề án “Hỗ trợ ứng dụng máy móc thiết bị trong chế biến chè” cho Tổ hợp tác Chè xóm Cầu Mai. Thông qua sự hỗ trợ của hoạt động khuyến công, Trung tâm mong muốn sẽ khuyến khích Đơn vị phát triển, giải quyết việc làm và tăng thu nhập cho lao động địa phương. Đồng thời, góp phần giữ gìn, quảng bá thương hiệu chè Thái Nguyên.

Máy vò chè giúp Tổ hợp tác Chè xóm Mai Cầu tăng năng suất và nâng cao chất lượng sản phẩm chè làm ra

Tổng nguồn kinh phí đầu tư, mua sắm máy vò chè của dự án là hơn 400 triệu đồng. Trong đó, Trung tâm Khuyến công Thái Nguyên hỗ trợ 200 triệu đồng từ nguồn kinh phí khuyến công địa phương năm 2022. Sau khi ứng dụng hệ thống máy móc mới, kết quả cho thấy, nhờ có máy vò chè mà lá chè săn hơn, đẹp hơn, đều hơn và không bị nát, vụn vỡ búp chè xanh trong quá trình vò. Khi công đoạn vò chè đã hoàn thành, chè tiếp tục được cho lại vào bom sao chè. Với sự gia nhiệt và thông qua hệ thống quạt gió sẽ làm bay hơi nước hoàn toàn của lá chè để chè được khô. Ngoài ra, nhờ được truyền động bằng động cơ điện, kết cấu vững chắc, mâm vò được làm bằng gỗ kết hợp với răng Inox nên máy có độ bền cao, thời gian sử dụng lâu hơn so với các loại cối vò thông thường. Đặc biệt, sử dụng máy vò chè giúp tiết kiệm thời gian và nhân công so với cách làm truyền thống; Máy vò chè cũng đảm bảo vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm, giúp cho sản phẩm chè đạt chất lượng cao nhất…

Đánh giá về tính hiệu quả của Đề án, ông Nguyễn Đình Hùng – Giám đốc Trung tâm Khuyến công Thái Nguyên cho biết: Thực hiện chính sách hỗ trợ của Nhà nước về khuyến công, năm 2022 này, Trung tâm đã phối hợp với Phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện Đồng Hỷ hỗ trợ đầu tư mới 01 máy vò chè cho Tổ hợp tác Chè xóm Cầu Mai. Thông qua sự hỗ trợ này, đến nay, Đơn vị đã cơ bản hoàn thiện hệ thống máy móc trong quy trình sản xuất và chế biến chè. Việc Tổ hợp tác Chè xóm Cầu Mai ứng dụng máy móc hiện đại vào sản xuất đã giúp tiết kiệm điện năng trong quá trình sản xuất, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, đồng thời làm tăng năng lực sản suất và chất lượng của sản phẩm chè làm ra. Từ đó, góp phần nâng cao giá trị gia tăng, phát triển bền vững cây chè, cũng như thương hiệu sản phẩm trà Thái Nguyên. Mặt khác, nhờ gia tăng sản xuất, Đơn vị đã mở rộng việc thu mua chè từ người dân, trong đó có cả đồng bào các dân tộc vùng đồi núi; Giải quyết việc làm và tạo thu nhập ổn định cho nhiều lao động địa phương… Qua đó, đảm bảo ổn định đời sống và an sinh xã hội.

Có thể khẳng định, từ sự chung tay, góp sức của các cấp, ngành và người dân địa phương, kết hợp cùng sự nhiệt huyết của các bộ làm công tác khuyến công, hoạt động khuyến công Thái Nguyên đã ngày càng phát huy tác dụng, là động lực thúc đẩy các cơ sở công nghiệp nông thôn ổn định sản xuất, phát triển. Qua đó, góp phần khai thác và sử dụng có hiệu quả nguồn nguyên liệu chè phong phú tại địa phương để từng bước nâng cao vị thế, phát triển thương hiệu chè Thái Nguyên vươn xa ra thị trường quốc tế.

Anh Minh