Hiện nay, nước đóng chai đang nằm trong nhóm sản phẩm cần tuân thủ những quy định nghiêm ngặt về An toàn vệ sinh thực phẩm của Cục an toàn vệ sinh thực phẩm - Bộ Y tế. Cho nên tính nghiêm ngặt trong dây chuyền sản xuất và quản lý chất lượng sản phẩm đòi hỏi các doanh nghiệp phải quản lý, kiểm soát khắt khe hơn.
Có phải là nước khoáng?
Ông Nguyễn Mạnh Hùng – Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam cho rằng: Nước uống đóng chai là các sản phẩm được sử dụng để uống trực tiếp có thể chứa các khoáng chất và CO2 tự nhiên hoặc bổ sung nhưng không phải là nước khoáng thiên nhiên đóng chai và không chứa đường, các chất tạo ngọt, các chất tạo hương hoặc bất kỳ chất nào khác.
Tương tự như vậy, liên quan đến nhãn hàng nước đóng chai Aquafina, phía chủ sở hữu nhãn hàng này là PepsiCo tại Mỹ cho biết nước nguyên liệu ban đầu họ sử dụng làm nước đóng chai cũng chính là nước máy thông thường.
Nhưng người phát ngôn của PepsiCo cũng nhấn mạnh rằng: Nếu việc này (bổ sung thông tin nguồn nước nguyên liệu) giúp làm rõ thực tế nước đóng chai lấy từ nguồn nước công cộng thì đó cũng là việc hợp lý nên làm.
Theo PepsiCo, nước đóng chai Aquafina đã được xử lý theo Quy trình bảy bước (Hydro 7) bao gồm quy trình thẩm thấu ngược và một loạt các quy trình lọc để loại bỏ các chất khoáng và một số tạp chất khác vẫn thường thấy trong nước máy sinh hoạt để đảm bảo nước được tinh khiết và tạo cảm giác tươi mới mỗi khi mở nắp chai. Sự tinh lọc để đảm bảo chặt chẽ chất lượng và cảm giác tươi mới cùng sự tiện dụng là sự khác biệt của loại nước này so với nước uống từ nước máy.
Vấn đề đặt ra gần như toàn bộ hệ thống nước máy tại Mỹ có thể uống trực tiếp từ vòi nước. Còn như trong điều kiện nước máy tại Việt Nam hiện nay có lẽ ít ai dám uống nước trực tiếp từ vòi phông- tên ?
Xưa nay, với người dân Việt, các cụm từ về nước như “nước lã”, “nước lọc" hay “nước uống đóng chai” hoặc “nước khoáng“ hoàn toàn hiểu theo nghĩa hoàn toàn khác nhau.
“Nước lã” được dân gian hiểu nôm na là nước chưa được đun sôi hay qua xử lý. Tại nhiều gia đình thường có thói quen khi lấy nước từ nguồn nước giếng, nước máy (dù đã qua xử lý sơ bộ) nhưng vẫn đưa lên bếp đun sôi để sử dụng.
Trong khi đó, tại các đô thị người tiêu dùng thường xuyên sử dụng nước khoáng và nước đóng chai bởi tính tinh khiết và tiện dụng của các sản phẩm này.
Vậy “nước khoáng” là gì? Theo Wikipedia, nước khoáng là nước lấy từ nguồn suối khoáng, có thành phần gồm nhiều hợp chất muối và hợp chất lưu huỳnh và phải đóng chai tại nguồn.
Còn nước đóng chai ở Việt Nam hiện nay thì sao?
Theo Thông tư Ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia của Việt Nam đối với nước khoáng thiên nhiên và nước uống đóng chai thì “Sản phẩm nước đóng chai được sử dụng để uống trực tiếp, có thể có chứa khoáng chất và carbon dioxide (CO2) tự nhiên hoặc bổ sung nhưng không phải là nước khoáng thiên nhiên đóng chai và không chứa đường, các chất tạo ngọt, các chất tạo hương hoặc bất kỳ chất nào khác” và yêu cầu chất lượng nguồn nước sử dụng để sản xuất nước uống đóng chai phải đáp ứng các yêu cầu theo “chất lượng nước ăn uống” được ban hành bởi Bộ Y tế Việt Nam.
Cần công khai nguồn nước
Như vậy “nguồn nước” sử dụng cho nước uống đóng chai có thể hiểu là nguồn nước ngầm từ giếng khoan, từ nguồn nước đã được xử lý công nghiệp (nhà máy nước cung cấp).
Điểm cốt lõi mà nước uống đóng chai được sử dụng rộng rãi ngoài sự tiện dụng của nó như được đóng trong các chai nhỏ dễ mang đi hay các bình 20 lít để phuc vụ cho công sở thì quan trọng hơn chính là việc nước đóng chai được xử lý theo quy trình như thế nào để đảm bảo chất lượng cho người sử dụng.
Đối với nước đóng chai của các cơ sở có uy tín, được cơ quan quản lý nhà nước cấp phép thì bắt buộc tối thiểu phải tuân thủ theo các quy định quản lý “Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với nước khoáng thiên nhiên và nước uống đóng chai” do Bộ Y Tế ban hành vào 2/6/2010 trong đó các chỉ số hóa lý và vi sinh đáp ứng an toàn vệ sinh thực phẩm.
Ví dụ các nhãn hiệu nước đóng chai quốc tế có uy tín thường được xử lý theo các quy trình như sau: Ngoài công đoạn như lọc qua hệ thống cát, than hoạn tính để khử màu, mùi, diệt khuẩn, chiếu UV để khử trùng đặc biệt là những loại vi khuẩn và ký sinh trùng kháng những chất diệt khử trùng, sau đó qua hệ thống RO lọc thẩm thấu ngược, sau khi nguồn nước đi qua hầu như loại bỏ tách ly tất cả độ đục, các ion, làm mền nước hoàn toàn, sau đó tới công đoạn lọc 1 micron để loại bỏ những chất siêu nhỏ có kích thước chỉ bằng 1micron (0,001mm) và cuối cùng là là quá trình sục khí Ozon (O3) hấp phụ vào trong nước, với mục tiêu tiêu diệt hoàn toàn vi sinh vật hoặc các bào tử có thể phát sinh trong quá trình sản xuất và sau đó nước sẽ được chiết trực tiếp vào chai và Ozon sẽ tự mất trong thời gian 48h sau khi được chiết.
Dựa trên quy trình như vậy, ngoài sự tiện dụng của nước đóng chai thì chất lượng nước uống đóng chai luôn được đảm về sự an toàn, độ tinh khiết so với các nguồn nước chưa qua xử lý hay thậm chí xử lý công nghiệp như nước máy tại Việt Nam.
Với người tiêu dùng Việt, nhất tại các vùng đô thị đang chuộng nước tinh khiết đóng chai thì vấn đề an toàn thực phẩm là cực kỳ quan trọng. Điều mà người tiêu dùng mong mỏi ở những doanh nghiệp sản xuất “nước đóng chai" chính là cần minh bạch quy trình, không lập lờ “đánh lận con đen”, hãy sớm công khai việc sử dụng nguồn nước như cách làm của Aquafina, đó mới là kinh doanh chân chính trên đường hội nhập sâu, nhất là khi Việt Nam tham gia vào TPP .
Theo Thời báo kinh doanh