Thứ trưởng Bộ Công Thương Hồ Thị Kim Thoa thăm gian trưng bày sản phẩm Gốm Chu Đậu

Ông Nguyễn Huy Kiên - Phó Giám đốc Công ty giới thiệu cho chúng tôi về lịch sử của Gốm Chu Đậu. Theo đó, làng Gốm Chu Đậu phát triển rực rỡ trong các triều đại Lý, Trần, Lê, Mạc, từ thế kỷ 14 đến thế kỷ 17, sau đó do chiến tranh loạn lạc, nên nghề gốm cổ đã bị thất truyền. Đến năm 2001, với mong muốn khôi phục lại thương hiệu gốm nổi tiếng, kết hợp với hoạt động du lịch làng nghề truyền thống, tạo công ăn việc làm ổn định cho lao động trong xã, khai thác tiềm năng nguyên liệu đặc biệt của địa phương để sản xuất ra các mặt hàng gốm sứ cao cấp mang nhãn hiệu Chu Đậu, Tổng công ty Thương mại Hà Nội đã quyết định thành lập Công ty CP gốm Chu Đậu, nằm trên địa bàn xã Thái Tân, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương thuộc vùng trọng điểm tam giác kinh tế Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh và được UBND tỉnh Hải Dương quy hoạch là điểm du lịch, làng nghề, đã tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất kinh doanh của Công ty phát triển.

Ông Nguyễn Huy Kiên - Phó Giám đốc Công ty giới thiệu các sản phẩm dát vàng

Tuy còn nhiều khó khăn, thách thức về khoa học kỹ thuật và bí quyết công nghệ, đội ngũ lao động chủ yếu là lao động địa phương còn hạn chế về chuyên môn, giá vật tư nguyên liệu đầu vào luôn biến động, nhất là những tháng đầu năm, ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu quả sản xuất kinh doanh, nhưng Công ty luôn nhận được sự quan tâm của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Lãnh đạo Tổng Công ty Thương mại Hà Nội, cùng sự giúp đỡ, động viên nhiệt tình của Lãnh đạo các cấp uỷ Đảng, Chính quyền của địa phương, sự quan tâm yêu mến của đông đảo khách hàng trong và ngoài nước. Vì vậy, thương hiệu gốm Chu Đậu đang hồi sinh, có sức lan tỏa, vươn xa.

Để bảo tồn và phát triển nghề gốm cổ quý giá, Công ty CP Gốm Chu Đậu đã chú trọng nâng cao chất lượng đội ngũ lao động, thường xuyên mở lớp đào tạo tại chỗ, mời nghệ nhân về truyền nghề, đưa công nhân đi học tại các làng nghề, sưu tầm nghiên cứu các loại men cổ, kỹ thuật sản xuất; Không ngừng cải tiến mẫu mã trên cơ sở các mẫu gốm cổ, nhằm đáp ứng được thị hiếu ngày càng cao của khách hàng. Đồng thời, đầu tư đổi mới công nghệ trong các khâu chế tạo sản phẩm, khuyến khích người lao động có tay nghề, thợ giỏi, sáng tạo nhiều sản phẩm mẫu mã mới, để nâng tầm gốm Chu Đậu từ những sản phẩm thông thường, đến những sản phẩm cao cấp với nét tinh xảo, độc đáo nhưng không làm mất đi bản sắc riêng của mình.

Trong xưởng sản xuất

Nét đặc trưng làm nên “thương hiệu” gốm Chu Đậu chính là các sản phẩm đều được vẽ thủ công bằng tay; Hình dáng cùng các họa tiết, hoa văn trên gốm đều mang đậm nét đặc sắc của văn hóa truyền thống dân tộc, thể hiện tình cảm gia đình, phong cảnh thiên nhiên với bốn mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông. Bên cạnh đó, vùng đất nơi đây được trời phú cho nguồn nguyên liệu quý giá để làm gốm, đó là vùng thổ nhưỡng trầm tích phù sa của 6 con sông lớn tụ về đây (Lục Đầu giang). Với nguyên liệu đất đặc trưng đó cùng chất liệu “men tro” độc đáo (tro của vỏ trấu lúa nếp) không dùng hóa chất, dưới bàn tay khéo léo và óc sáng tạo của những nghệ nhân đã tạo ra dòng gốm Chu Đậu nổi tiếng. Gốm Chu Đậu được biết đến với đặc tính “Mỏng như giấy, trong như ngọc, trắng như ngà, sáng như gương và kêu như chuông”.

Lãnh đạo Công ty cho biết “Phương châm hoạt động của công ty hiện nay là bên cạnh việc phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh, tạo công ăn việc làm ổn định cho lao động địa phương thì vẫn phải giữ được bản sắc văn hóa về kiểu dáng, họa tiết, hoa văn, chất men độc đáo... của gốm sứ Chu Đậu. Chính bản sắc này cộng với việc nâng cao chất lượng sản phẩm, kết hợp giữa truyền thống và hiện đại sẽ tạo ra những sản phẩm thực sự khác biệt, luôn bắt kịp xu thế của thời đại nhưng vẫn giữ bản sắc riêng”.

Bên cạnh đó, được sự ủng hộ của chính quyền địa phương cùng với sự hỗ trợ của TCT Thương mại Hà Nội, Công ty đã đầu tư xây dựng gian hàng trưng bày, không gian vườn gốm thư pháp, nhà thờ tổ gốm linh từ…, để giới thiệu về lịch sử sản phẩm phục chế từ các mẫu mã cổ cũng như quảng bá rộng rãi hơn nữa các sản phẩm mang thương hiệu gốm Chu Đậu tới khách hàng trong và ngoài nước, góp phần phát triển làng nghề truyền thống gắn với du lịch.

Ba sản phẩm Gốm Chu Đậu xác lập kỷ lục Việt Nam

Tháng 9/2013, một vinh dự đối với Công ty, chính là ba sản phẩm gốm Chu Đậu gồm: Đĩa gốm với 1.000 chữ “Long” viết bằng thư pháp; Bình hoa Lam Đại và chiếc bình Tỳ Bà đã được Hội đồng xác lập kỷ lục Việt Nam trao bằng chứng nhận xác lập kỷ lục có kích thước lớn nhất. Nhờ đó, Gốm Chu Đậu đã trở thành điểm đến trong các tour du lịch vùng Đông bắc Việt Nam, mỗi năm, Chu Đậu đón hàng ngàn lượt khách đến thăm quan và mua sản phẩm làm quà lưu niệm. Thương hiệu gốm Chu Đậu đã trở thành quen thuộc thân thiện với du khách trong nước và quốc tế.

Hiện nay, gốm Chu Đậu đã xuất khẩu sang 15 nước khu vực trên thế giới: Nhật, Đức, Tây Ban Nha,… và có 10 đại lý phân phối sản phẩm tại các tỉnh, thành phố trên cả nước. Năm 2014, Công ty đã đạt doanh thu 26.228.400.000đ đạt 109% kế hoạch, tăng 14% so với cùng kỳ năm trước, lợi nhuận trước thuế gấp 4,07 lần so với chỉ tiêu TCT giao. Công ty CP gốm Chu Đậu đi vào hoạt động không chỉ góp phần bảo tồn và phát triển dòng gốm cổ nổi tiếng mà còn tạo việc làm và thu nhập ổn định cho hàng trăm lao động địa phương, góp phần không nhỏ vào sự phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh Hải Dương.

Do có nhiều thành tích trong SX-KD, Công ty đã vinh dự được trao tặng nhiều phần thưởng cao quý: Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp phát triển cộng đồng” do UBMT Tổ quốc Việt Nam trao tặng (năm 2011); Bằng khen “Phong trào bảo vệ ANTQ” của Bộ Công an (năm 2012); UBND Thành phố tặng “Cờ thi đua xuất sắc” (năm 2014)....

Phát huy những thành quả đã đạt được, thời gian tới, Công ty sẽ tiếp tục đẩy mạnh phát triển sản xuất kinh doanh; Đào tạo nguồn nhân lực; Đầu tư công nghệ mới, đặc biệt là đầu tư sản xuất nguyên liệu cao cấp nhằm tạo ra những sản phẩm thật đẳng cấp cả về giá trị sử dụng và giá trị văn hóa. Bên cạnh đó, tiếp tục tập trung vào thị trường xuất khẩu nhằm đưa Gốm Chu Đậu vươn tới những thị trường lớn hơn, với tiêu chí mang đến những sản phẩm tốt nhất, mẫu mã đẹp nhất đáp ứng nhu cầu của khách hàng trong nước và ngoài nước, xứng đáng với danh hiệu mà cố Đại tướng Võ Nguyễn Giáp đã trao tặng “Gốm Chu Đậu – tinh hoa văn hóa Việt Nam”.

Hoàng Lợi