Tiềm năng chưa được khai thác trọn vẹn

Dù Đà Nẵng có lợi thế về các làng nghề truyền thống, nhưng phần lớn cơ sở sản xuất CNNT vẫn vận hành ở quy mô nhỏ, sản xuất thủ công, chậm ứng dụng công nghệ mới. Không ít cơ sở thiếu chiến lược phát triển dài hạn, chưa chú trọng nghiên cứu thị trường, đổi mới mẫu mã hay cải tiến bao bì. Nhiều sản phẩm chưa đăng ký thương hiệu, chưa có tem truy xuất nguồn gốc, khiến khả năng cạnh tranh kém.

Nổi bật trong số này là làng nghề Quán Hương (xã Thăng Bình), nơi sản xuất nhang hương thủ công đã trở thành nét văn hóa lâu đời. Vào những tháng cuối năm, khắp làng dậy mùi thơm trầm, người người tất bật vót chân nhang, trộn bột, phơi nắng. Thế nhưng, đằng sau bức tranh ấy là nỗi trăn trở của những người thợ như ông Võ Tấn Hiệu – hơn 40 năm gắn bó với nghề nhưng vẫn đau đáu chuyện nâng cao năng suất, cải thiện chất lượng và tìm đầu ra ổn định. Quy trình thủ công khiến sản phẩm thiếu đồng đều, tiêu tốn nguyên liệu, lại tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường.

Không chỉ nhang hương, làng chiếu cói Thạch Tân (phường Bàn Thạch) – một thời rộn rã tiếng thoi dệt – nay chỉ còn vài hộ giữ nghề. Bà Trần Thị Loan, 76 tuổi, người có hơn 60 năm gắn bó với khung dệt, chia sẻ: “Để dệt chiếu cần có hai người, trung bình mỗi ngày làm được 4 chiếc chiếu cói, bán được tổng cộng 160 nghìn đồng, trừ chi phí 80 nghìn đồng, còn lại mỗi người được 40 nghìn đồng”.

Cảnh tượng tương tự cũng đang diễn ra ở các nghề làm chổi đót Chiêm Sơn, đúc đồng, rèn dao… Từng là niềm tự hào của nhiều gia đình, giờ đây sản xuất rơi vào cảnh “lúc làm, lúc nghỉ”, phụ thuộc thời vụ. Sản phẩm làm ra không tiêu thụ được như trước, tồn kho lâu ngày, khiến nhiều hộ nản chí. Đặc biệt, lực lượng lao động trẻ rời bỏ làng nghề để tìm việc khác, khiến nguy cơ mai một ngày càng rõ rệt.

Theo ông Đinh Văn Phúc, Giám đốc Trung tâm Khuyến công & xúc tiến thương mại Quảng Nam cho rằng: “Cần khảo sát, nhận diện thực trạng để tái cơ cấu hoạt động sản xuất công nghiệp nông thôn. Qua đó, nhân rộng các mô hình sản xuất hiệu quả, tạo động lực mới, cải thiện các hoạt động sản xuất còn nhỏ, manh mún, lạc hậu. Một mặt đơn vị triển khai các hỗ trợ khuyến công giúp các cơ sở sản xuất công nghiệp nông thôn tiếp cận, ứng dụng máy móc, thiết bị, công nghệ hiện đại, mặt khác hỗ trợ về tiếp cận thị trường để các hàng hóa công nghiệp nông thôn ổn định đầu ra”.

Đà Nẵng đang sở hữu kho tàng sản phẩm CNNT mang đậm dấu ấn văn hóa, nhưng chưa thực sự “hóa vàng” được tiềm năng ấy. Khuyến công cần đóng vai trò “đòn bẩy” mạnh mẽ hơn, không chỉ hỗ trợ thiết bị và công nghệ, mà còn tạo mạng lưới kết nối thị trường, giúp sản phẩm vươn xa. Khi đó, CNNT mới thực sự trở thành trụ cột kinh tế ở khu vực nông thôn, vừa bảo tồn bản sắc vừa mở ra cơ hội mới cho người dân địa phương.

Hà Phương