Tuy nhiên, khi nhìn sâu vào cơ cấu hỗ trợ, dễ nhận thấy sự mất cân đối: Phần lớn nguồn lực dồn cho ứng dụng máy móc thiết bị, trong khi các mảng then chốt khác như đào tạo nhân lực, tư vấn thông tin thị trường, hay liên kết chuỗi giá trị vẫn bị bỏ ngỏ. Một số đề án thậm chí phải điều chỉnh hoặc dừng lại vì vướng mắc về vốn và điều kiện triển khai. Nguyên nhân không chỉ ở chỗ ngân sách hạn hẹp, mà còn ở hạ tầng công nghiệp còn yếu, số doanh nghiệp quy mô lớn không nhiều, đội ngũ cán bộ khuyến công cấp huyện đa phần kiêm nhiệm và thiếu kinh nghiệm; cơ sở vật chất cho hoạt động khuyến công chưa đủ tầm đáp ứng yêu cầu.

Để khắc phục, giai đoạn 2026-2030, tỉnh đặt mục tiêu huy động khoảng 13 tỷ đồng, trong đó 10 tỷ đồng từ nguồn quốc gia và 03 tỷ đồng từ ngân sách địa phương. Các định hướng mới đã rõ nét hơn: xây dựng ít nhất 02 mô hình trình diễn công nghệ và sản phẩm mới; hỗ trợ 45 cơ sở áp dụng máy móc tiên tiến; định kỳ bình chọn sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu; tổ chức cho các cơ sở tham gia hội chợ, triển lãm, mở rộng thị trường. Cùng với đó là chiến lược truyền thông mạnh hơn, các khóa tập huấn nâng cao năng lực cán bộ, các chuyến học tập kinh nghiệm và kết nối vùng để tiếp cận mô hình phù hợp.

Bốn nhóm giải pháp cũng được nhấn mạnh: hoàn thiện cơ chế chính sách và ưu tiên ngành nghề trọng điểm; củng cố bộ máy và nâng cao kỹ năng đội ngũ; phối hợp liên ngành, lồng ghép khuyến công vào các chương trình mục tiêu quốc gia; bảo đảm nguồn lực tài chính, đồng thời huy động thêm nguồn lực xã hội.

Điện Biên cũng đề xuất Bộ Công Thương sớm trình Chính phủ ban hành Nghị định 45/2012/NĐ-CP và sửa đổi, bên cạnh đó phê duyệt Chương trình khuyến công quốc gia giai đoạn mới, tạo cơ sở pháp lý và nguồn vốn ổn định. Một yêu cầu khác là Trung ương cần tiếp tục ưu tiên vốn cho các tỉnh khó khăn, để các đề án không chỉ tồn tại trên giấy mà thực sự đi vào đời sống sản xuất. Về phía địa phương, chính quyền cần cam kết mạnh mẽ hơn trong bố trí ngân sách đối ứng, đầu tư hạ tầng cho cụm công nghiệp, nâng cấp trang thiết bị của Trung tâm Khuyến công và tư vấn phát triển công nghiệp. Đồng thời, vai trò của các hiệp hội ngành hàng, hợp tác xã cần được phát huy để hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm, xúc tiến thương mại và mở đường xuất khẩu.

Khuyến công vốn không phải là những dự án đầu tư “khổng lồ” về hạ tầng, nhưng nếu thiết kế hợp lý và triển khai kiên trì, đây chính là chiếc đòn bẩy giúp Điện Biên rút ngắn khoảng cách phát triển, từng bước xây dựng một nền công nghiệp nông thôn hiện đại, bền vững và giàu bản sắc vùng cao.

Dương Phương