GDP Việt Nam tăng thêm 23,5 tỷ USD vào năm 2020

TPP đề cập đến những tiêu chuẩn rất cao cả về thương mại, kỹ thuật, sở hữu trí tuệ, môi trường lao động… không chỉ giảm thuế quan thông thường, TPP có mức giảm rất sâu, gần như bằng 0, là cơ hội cũng như thách thức đối với các nước thành viên tham gia TPP.

Về mặt kinh tế, theo tính toán của các chuyên gia kinh tế độc lập, trong điều kiện các yếu tố khác đều thuận lợi, TPP có thể giúp GDP của Việt Nam tăng thêm 23,5 tỷ USD vào năm 2020 và 33,5 tỷ USD vào năm 2025. Xuất khẩu sẽ tăng thêm được 68 tỷ USD vào năm 2025. Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh, Việt Nam có thể là nước được hưởng lợi nhiều nhất trong số 12 nước tham gia TPP. Đối với xuất khẩu, kim ngạch dệt may có thể tăng đáng kể. Theo tính toán, cứ 1 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may sẽ tạo ra khoảng 250.000 việc làm các loại. Như vậy, ngoài việc có lợi về kinh tế, TPP còn có thể tạo ra nhiều việc làm mới trong dệt may. Đó là chưa kể, Việt Nam hoàn toàn có điều kiện thu hút đầu tư vào lĩnh vực dệt, nhuộm và sản xuất nguyên phụ liệu. Tương tự dệt may, các mặt hàng giày dép, nông, lâm, thủy sản của Việt Nam cũng sẽ có cơ hội tăng xuất khẩu đáng kể.

Tham gia TPP sẽ giúp Việt Nam và các nước có được các cơ hội mới từ chuỗi cung ứng mới. Các nước TPP với 800 triệu dân đang chiếm tới 40% GDP và 30% thương mại toàn cầu, lại bao gồm các thị trường lớn như Hoa Kỳ, Nhật Bản, chắc chắn sẽ mở ra rất nhiều cơ hội khi chuỗi cung ứng mới hình thành. Hiện một số tập đoàn, công ty lớn trên thế giới, nhiều nhất là Hoa Kỳ đã cân nhắc đầu tư vào Việt Nam với mục tiêu biến Việt Nam trở thành một trong những cứ điểm quan trọng trong chuỗi sản xuất của họ. Ở chiều ngược lại, các DN của Việt Nam cũng sẽ có điều kiện tham gia vào thị trường các nước thành viên. Trước mắt, các DN có thể tham gia vào thị trường mua sắm công của Hoa Kỳ, Nhật Bản, Canada v..v. Tại Hoa Kỳ, chỉ tính riêng mua sắm công các loại hàng hóa, vật dụng văn phòng thông thường của các cơ quan chính quyền liên bang đã vào khoảng 10-12 tỷ USD/năm. Đây cũng là một kênh tiêu thụ hấp dẫn đối với hàng xuất khẩu của Việt Nam.

Sẽ có cạnh tranh mạnh mẽ

Nguyên tắc chung của TPP là sẽ đưa thuế nhập khẩu về 0% đối với tất cả các dòng thuế. Với một số ít dòng thuế nhạy cảm nhất, có thể áp dụng hạn ngạch thuế quan hoặc hình thức giảm thuế đáng kể, với điều kiện là phải được cả 11 nước còn lại chấp nhận.Việc các nước, trong đó có các thị trường lớn như Hoa Kỳ, Nhật Bản và Canada hạ thuế nhập khẩu về 0% cho hàng hóa của Việt Nam sẽ tạo ra “cú huých” lớn. Riêng ngành Dệt may, kim ngạch có thể tăng đáng kể bởi hiện mặt hàng này của Việt Nam đang bị Hoa Kỳ áp thuế là 17,5%. Tương tự, các mặt hàng giày dép, nông, lâm, thủy sản, cơ hội tăng xuất khẩu cũng rất lớn.

Doanh nghiệp Việt nâng cao thế và lực để tận dụng tốt mọi cơ hội đến từ TPP

Với một số chủng loại nông sản mà Hoa Kỳ và một số nước khác trong TPP (Australia, NewZealand, Chile) có thế mạnh, sức ép cạnh tranh là khá lớn khi thuế được đưa về 0%, trong đó nổi bật là thịt lợn, thịt gà. Đây là những mặt hàng Việt Nam đã sản xuất được nhưng sức cạnh tranh còn yếu. Một số nông sản khác như: sữa, đậu tương, ngô và nguyên liệu sản xuất thức ăn gia súc cũng sẽ gặp khó khăn nhưng nhẹ hơn vì những sản phẩm này ta vẫn phải nhập khẩu với số lượng lớn, trong nước dù sao cũng đã quen với cạnh tranh.

Bên cạnh đó, một số sản phẩm công nghiệp mà các nước TPP có thế mạnh như giấy, thép, ôtô… cũng có thể gây khó khăn cho sản xuất của Việt Nam. Tuy nhiên, có cơ sở để cho rằng sức ép cạnh tranh sẽ không lớn vì sản phẩm của Việt Nam hướng đến phân khúc thị trường trung bình, trong khi sản phẩm của các nước TPP thường hướng đến phân khúc thị trường cao cấp. Một số sản phẩm các nước TPP có sản xuất, thuế nhập khẩu của Việt Nam đang duy trì ở mức cao, nhưng việc hạ thuế về 0% chủ yếu sẽ gây giảm thu thuế nhập khẩu là chính, không gây ra sức ép cạnh tranh, bao gồm: bánh kẹo, chất tẩy rửa, đồ trang sức, sản phẩm kim loại (chủ yếu là đồ bếp), điều hòa không khí, đồ nội thất, xe mô-tô phân khối lớn, rượu, thuốc lá.

Tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc

Tại các cuộc hội thảo, diễn đàn, các chuyên gia kinh tế đều khuyến cáo, để được hưởng ưu đãi trong TPP, các DN cần tìm hiểu và nghiên cứu kỹ các thông tin có trong Hiệp định liên quan đến lĩnh vực hoạt động của đơn vị mình. Ví dụ trong dệt may, để hưởng thuế suất ưu đãi của Hiệp định, sẽ phải đáp ứng quy tắc xuất xứ “từ sợi trở đi”. Tuy nhiên, để đáp ứng yêu cầu được hưởng ưu đãi ngay tại các nước chưa mạnh về công nghiệp dệt, Hiệp định TPP có một danh mục “nguồn cung thiếu hụt”. Theo đó, các DN sẽ có quyền nhập khẩu một số chủng loại vải, sợi từ nước thứ ba (ngoài TPP) để làm ra sản phẩm may mà vẫn được hưởng ưu đãi. Bên cạnh đó, các nước TPP cũng thống nhất đưa ra một bộ quy tắc khá toàn diện về đấu thầu mua sắm của các cơ quan Chính phủ. Về cơ bản sẽ sử dụng hình thức đấu thầu quốc tế rộng rãi để lựa chọn nhà thầu từ các nước TPP. Thực tế, TPP không yêu cầu mở cửa thị trường mua sắm của chính quyền địa phương và cũng không yêu cầu mở cửa thị trường mua sắm phục vụ an ninh – quốc phòng.

Đối với khối DN Nhà nước, các nghĩa vụ của Hiệp định được áp dụng đối với các DNNN mà tại đó Nhà nước nắm giữ hơn 50% vốn điều lệ. Việt Nam bảo lưu loại trừ tất cả các DN có hoạt động liên quan tới quốc phòng - an ninh. Với các DNNN khác, Việt Nam chấp nhận cạnh tranh bình đẳng trên thị trường.

“Để có được những cơ hội này, các DN và toàn bộ nền kinh tế sẽ phải hết sức nỗ lực, biến thách thức thành cơ hội đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại toàn bộ nền kinh tế, trong đó, đặc biệt coi trọng cơ cấu lại ngành nông nghiệp, tổ chức lại sản xuất, thúc đẩy ứng dụng khoa học - công nghệ... để sản phẩm nông nghiệp của ta đủ sức đứng vững trên sân nhà. Theo kết quả đàm phán, việc mở cửa thị trường trong một số lĩnh vực nông nghiệp cũng sẽ được thực hiện theo lộ trình phù hợp để hỗ trợ cho tiến trình cơ cấu lại” – Thứ trưởng Khánh lưu ý.

Nguồn: Báo Công Thương Điện Tử