Nghị quyết số 109/2025/NQ-HĐND của tỉnh Sơn La được Hội đồng Nhân dân tỉnh ban hành ngày 29/4/2025, có quy định về chính sách hỗ trợ tập trung vào việc ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến trong sản xuất. Theo đó, mức hỗ trợ tối đa cho một cơ sở sản xuất ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến là 300 triệu đồng. Đặc biệt, đối với dây chuyền công nghệ đồng bộ, mức hỗ trợ có thể lên tới 450 triệu đồng. Chính sách này nhằm tối ưu hóa nguồn lực đầu tư, thúc đẩy ứng dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất tại địa phương. Đây là những con số có ý nghĩa then chốt. Thay vì chỉ là sự hỗ trợ nhỏ lẻ, nguồn vốn này được xem như một “vốn đối ứng” quan trọng, khuyến khích các doanh nghiệp và hợp tác xã (HTX) mạnh dạn đầu tư vào công nghệ có tổng giá trị lớn hơn nhiều lần. Chính sự linh hoạt và cụ thể hóa trong mức chi đã giúp chính sách khuyến công từ lý thuyết trở thành một công cụ hỗ trợ trực tiếp, tạo động lực thực sự cho CNNT phát triển.

Nguồn vốn khuyến công đã giúp nhiều cơ sở sản xuất vượt qua rào cản tài chính ban đầu để tiếp cận công nghệ hiện đại, từ đó thay đổi hoàn toàn năng lực sản xuất và giá trị sản phẩm.

Đơn cử, đầu năm 2025, hộ kinh doanh Amifarm Mộc Châu tại Xã Tân Yên đã đầu tư sản xuất sữa chua khô và được Trung tâm Xúc tiến đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Sơn La (Sở Công Thương) hỗ trợ 288 triệu đồng từ nguồn kinh phí khuyến công theo Đề án “Hỗ trợ ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến vào sản xuất, chế biến sữa chua khô”, mua một máy sấy thăng hoa, có công suất 70 kg/mẻ, cho phép sản xuất 3.600 kg sữa chua khô mỗi năm, hỗ trợ hàng chục hộ nuôi bò sữa, đồng thời tạo việc làm cho 10 lao động trực tiếp, với thu nhập 9 - 12 triệu đồng/tháng và nhiều lao động gián tiếp trong chuỗi cung ứng. Nhờ đó đã góp phần nâng cao giá trị sản phẩm, tăng doanh thu cho hộ kinh doanh Amifarm Mộc Châu.

Ông Đào Văn Quang, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh, cho biết: Dù kinh phí khuyến công chỉ chiếm 8% tổng đầu tư, nhưng đã giúp Amifarm hoàn thiện dây chuyền sản xuất, mang lại doanh thu 7,2 tỷ đồng, cho thấy hiệu quả rõ rệt trong thúc đẩy kinh tế địa phương.

Tương tự như Amifarm Mộc Châu, tháng 8/2025, HTX Dịch vụ phát triển nông nghiệp 19/5, Phường Vân Sơn, cũng được Trung tâm Xúc tiến đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh hỗ trợ hai máy sấy hoa quả chân không hiện đại, với công suất 300 kg/mẻ, với tổng kinh phí mua sắm gần 659 triệu đồng, trong đó vốn hỗ trợ từ khuyến công địa phương là 288 triệu đồng, giúp HTX hoàn thiện quy trình sản xuất.

Ông Mai Đức Thịnh, Giám đốc HTX, cho biết: Năm 2022, HTX từng đầu tư máy sấy nhỏ, chế biến khoảng 300 tấn quả tươi/năm. Được hỗ trợ đầu tư máy mới, giúp HTX tăng chế biến thêm 100 tấn quả/năm, nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm áp lực tiêu thụ quả tươi, ổn định đầu ra và tạo sinh kế bền vững cho nông dân. Nhờ liên tục đổi mới công nghệ, HTX đã ra mắt nhiều sản phẩm quả sấy khô, cung cấp khoảng 50 tấn hoa quả sấy ra thị trường mỗi năm.

Việc hỗ trợ sản xuất, giúp doanh nghiệp chủ động đầu tư công nghệ tiên tiến trong quá trình sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, năng suất lao động, giảm chi phí sản xuất, nâng cao doanh thu. Bên cạnh đó, Sở Công Thương cũng đã hỗ trợ xây dựng, đăng ký nhãn hiệu cho 27 cơ sở, bình chọn và cấp chứng nhận cho 25 sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu; đẩy mạnh xúc tiến thương mại, ứng dụng chuyển đổi số, giúp doanh nghiệp, HTX mở rộng thị trường.

Sự đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng nhờ khuyến công đã giúp sản phẩm CNNT Sơn La tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường. Hoạt động khuyến công đã hỗ trợ xây dựng và phát triển nhiều sản phẩm CNNT tiêu biểu, với nhiều sản phẩm được công nhận cấp tỉnh, khu vực và cả cấp quốc gia. Đây là minh chứng rõ ràng cho việc các sản phẩm địa phương đã được “nâng tầm” về chất lượng, mẫu mã, và thương hiệu. Việc chế biến sâu bằng công nghệ hiện đại không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho cơ sở sản xuất mà còn tăng cường liên kết với vùng nguyên liệu, thúc đẩy tiêu thụ nông sản địa phương ổn định, tạo sinh kế bền vững cho người nông dân. Hơn nữa, chương trình khuyến công còn là giải pháp toàn diện, bao gồm cả hỗ trợ xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật, áp dụng sản xuất sạch hơn giúp doanh nghiệp không chỉ có công nghệ tốt mà còn có thị trường đầu ra rộng mở.

Để đảm bảo hiệu quả, việc triển khai các đề án khuyến công tại Sơn La luôn được kiểm tra, giám sát và nghiệm thu chặt chẽ, đảm bảo kinh phí được sử dụng đúng mục đích. Các cơ quan quản lý thường xuyên tổ chức kiểm tra tiến độ, chất lượng máy móc, thiết bị lắp đặt và hiệu quả sản xuất ban đầu của các cơ sở thụ hưởng.

Có thể nói, chương trình khuyến công, đặc biệt là các đề án hỗ trợ ứng dụng máy móc vào sản xuất, đã thực sự trở thành đòn bẩy giúp ngành công nghiệp nông thôn Sơn La “lột xác” ngoạn mục. Từ những cơ sở thủ công nhỏ lẻ, nhiều đơn vị đã vươn lên trở thành doanh nghiệp, hợp tác xã có năng lực sản xuất hiện đại, đóng góp tích cực vào công cuộc chuyển dịch cơ cấu kinh tế và xây dựng nông thôn mới bền vững của tỉnh. Các đề án này đã khẳng định vai trò then chốt của chính sách khuyến công trong việc tạo dựng nền tảng công nghiệp nông thôn vững chắc tại Sơn La.

An Nhi