Chỉ sau đúng 1 tháng tuyên bố kết thúc đàm phán, các nước thành viên TPP đã đồng loạt công bố toàn văn Hiệp định TPP (bản tiếng Anh). Trong khi theo thông lệ đàm phán thương mại quốc tế, một hiệp định sẽ chỉ được công bố sau khi các bên tham gia đàm phán đã hoàn tất thủ tục rà soát pháp lý. Động thái này đang được cộng đồng doanh nghiệp các quốc gia đánh giá rất cao.

Theo Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương), do quá trình rà soát pháp lý vẫn đang tiếp tục nên bản được công bố lần này chưa phải là bản cuối cùng. Bản cuối cùng có thể sẽ có một số thay đổi nhưng chỉ là các chỉnh sửa về mặt kỹ thuật, không ảnh hưởng đến nội dung cam kết. Bộ Công Thương sẽ tích cực phối hợp với các bộ, ngành nhanh chóng hoàn tất công việc dịch thuật và công bố bản dịch tiếng Việt trong thời gian sớm nhất.

Trong điều kiện một số điều khoản hoặc toàn bộ hiệp định không được một hoặc một số nước thành viên thông qua, TPP vẫn có hiệu lực nếu có ít nhất 6/12 thành viên, chiếm tối thiểu 85% GDP toàn khối chấp nhận.

Với Việt Nam, thuế xuất nhập khẩu với nhiều mặt hàng sẽ được dỡ bỏ ngay khi hiệp định có hiệu lực như: dệt may, giày dép, cá ngừ, thịt động vật thuần chủng...

Ngược lại, lộ trình dỡ bỏ thuế quan dài nhất sẽ lên kéo dài 16 năm, thuộc về dầu thô, trứng... Một số mặt hàng khác lại có lộ trình giảm thuế quan từng nấc theo năm, ví dụ như khoai tây (hiện có thuế suất 24%, giảm về 12% trong năm thứ 2; 6% vào năm thứ 3 và miễn thuế từ năm thứ 4)...

Một trong những lo ngại lớn nhất của Việt Nam với TPP là các nước khi miễn thuế sẽ sử dụng hàng rào phi thuế quan để hạn chế nhập khẩu. Về vấn đề này, Chương về Biện pháp phòng vệ thương mại của TPP sẽ thúc đẩy tính minh bạch và quy trình chuẩn trong thủ tục tố tụng về phòng vệ thương mại, thông qua việc công nhận các quy trình tốt nhất mà không làm ảnh hưởng đến quyền và nghĩa vụ các bên trong khuôn khổ WTO. Chương này quy định một cơ chế tự vệ chuyển tiếp, cho phép một bên áp dụng một biện pháp tự vệ chuyển tiếp trong khoảng thời gian nhất định khi nhập khẩu tăng do cắt giảm thuế quan theo TPP gây thiệt hại nghiêm trọng cho ngành công nghiệp trong nước. Những biện pháp này có thể được duy trì đến 2 năm và có thể gia hạn một lần thêm 1 năm, nhưng phải dần dần tự do hóa. TPP cũng đặt ra nguyên tắc: Các bên chỉ được phép áp dụng một trong những biện pháp bảo vệ được TPP cho phép đối với cùng một sản phẩm tại một thời điểm...

Sau khi công bố toàn văn hiệp định, các nước TPP sẽ nhanh chóng hoàn tất thủ tục rà soát pháp lý để chuẩn bị cho việc ký kết hiệp định. Mỗi nước, theo quy định của pháp luật nước mình, sẽ dành thời gian nhất định để người dân nghiên cứu hiệp định trước khi ký kết, dao động từ 60- 90 ngày. Sau khoảng thời gian này, các nước TPP sẽ tiến hành ký kết chính thức. Sau khi ký chính thức, các nước sẽ tiến hành thủ tục phê chuẩn hiệp định. Dự kiến TPP sẽ mất 1,5- 2 năm để được thông qua. Toàn văn hiệp định được đăng tải tại: http://tpp.moit.gov.vn.

Nguồn: Báo Công Thương Điện Tử