Sơn La sở hữu nguồn nguyên liệu nông sản dồi dào và đa dạng, tạo tiền đề vững chắc cho việc phát triển các sản phẩm CNNT. Các sản phẩm nổi bật có thể kể đến như: Chế biến nông sản bao gồm cà phê bột nguyên chất của HTX Cà phê Bích Thao phường Chiềng Sinh; Chè Trọng Nguyên của HTX Sản xuất kinh doanh và Dịch vụ tổng hợp Bình Thuận xã Bình Thuận; Hoa quả như mận sấy dẻo của HTX Nông nghiệp Quyết Thanh phường Thảo Nguyên. Các sản phẩm từ cá tôm sông Đà như: Chả cá, xúc xích cá, ruốc cá, giò cá, cá sấy khô của Hộ kinh doanh Đào Thị Hiếu xã Quỳnh Nhai; Thực phẩm truyền thống có thịt trâu gác bếp Biên Cương của HTX Nông nghiệp Toản Quyên xã Sốp Cộp; Dược liệu và sản phẩm khác gồm trà táo mèo của HTX Dược liệu núi xã Mường La; Đông trùng hạ thảo Mộc Châu sấy khô của HTX Đông trùng hạ thảo Mộc Châu phường Cờ Đỏ; Mật ong đá Chiềng Lao của HTX Nông nghiệp Chiềng Lao xã Chiềng Lao.
Thương hiệu chè Phổng Lái của HTX Sản xuất, kinh doanh và Dịch vụ tổng hợp Bình Thuận là một trong những sản phẩm đã được công nhận SPCNNTTB của tỉnh Sơn La. Ông Phạm Văn Doanh, Giám đốc Công ty thông tin: Trung bình mỗi năm, Công ty sản xuất 300 tấn chè khô, xuất bán trong nước và thị trường Đài Loan. Từ tháng 2 âm lịch, bà con bắt đầu thu hái chè xuân; lượng chè bán ra tăng mạnh. Nhờ nguồn kinh phí khuyến công hỗ trợ, Công ty đã mạnh dạn đầu tư hệ thống dây chuyền đóng gói trà, giá trị hơn 1 tỷ đồng và sẽ đưa ra các sản phẩm có bao bì, mẫu mã đẹp hơn.
Được biết, nhằm hỗ trợ người dân phát triển kinh tế từ cây chè, từ năm 2020 đến nay, xã Phổng Lái được UBND tỉnh, Sở Công Thương hỗ trợ 2 tỷ đồng cho các hộ dân mua máy móc, mở các lớp tập huấn về áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, xây dựng sản phẩm OCOP. Đồng thời, hỗ trợ các tổ chức, cá nhân sản xuất, chế biến chè trên địa bàn tham gia quảng bá sản phẩm tại các hội chợ, triển lãm trong và ngoài tỉnh; hỗ trợ các công ty, HTX chè giới thiệu, bán hàng trên các sàn thương mại điện tử, xây dựng thương hiệu nhãn mác…
Tương tự, Hộ kinh doanh Đào Thị Hiếu, xã Quỳnh Nhai là đơn vị chuyên chế biến các sản phẩm từ cá tôm sông Đà. Năm 2023, sản phẩm xúc xích cá sông Đà được bình chọn SPCNNTTB cấp tỉnh. Chị Hiếu chia sẻ, hiện nay trung bình mỗi năm hộ thu mua gần 20 tấn cá tôm sông Đà tươi để chế biến các sản phẩm. Nhờ được kinh phí khuyến công hỗ trợ tham gia các gian hàng trưng bày giới thiệu sản phẩm do địa phương tổ chức mà sản phẩm, chả cá, xúc xích cá ngày càng được nhiều khách hàng biết đến và lựa chọn.
Theo thống kê, từ năm 2013 đến nay, Hội đồng bình chọn SPCNNTTB tỉnh Sơn La đã công nhận 148 sản phẩm cấp tỉnh. Có 23 sản phẩm được bình chọn cấp khu vực và 11 sản phẩm cấp quốc gia. Riêng năm 2023 có 10 sản phẩm xuất sắc tham gia cấp khu vực năm 2024. Các sản phẩm được bình chọn SPCNNTTB đều là những đại diện tiêu biểu của sản xuất CNNT của mỗi địa phương, thể hiện được đặc trưng thế mạnh của mỗi vùng miền. Đây là cơ hội phát triển sản xuất với khối lượng hàng hóa lớn, tăng năng lực cạnh tranh với các sản phẩm cùng loại trên thị trường.
Năm 2025, tỉnh Sơn La tiếp tục tổ chức bình chọn SPCNNTTB cấp tỉnh trong quý III và IV.
Bà Lê Thị Hồng Anh - Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư Thương mại và Du lịch tỉnh cho biết, Trung tâm sẽ phối hợp với Sở Công Thương tỉnh để hỗ trợ doanh nghiệp hoàn thiện hồ sơ, tư vấn mẫu mã tiêu chuẩn kỹ thuật để tăng khả năng đạt tiêu chuẩn. Đồng thời đẩy mạnh truyền thông phát hiện sản phẩm sáng tạo có giá trị vùng miền để tham gia. Tăng cường tuyên truyền về lợi ích khi tham gia bình chọn, hỗ trợ cơ sở cải tiến mẫu mã ứng dụng công nghệ, ưu tiên sản phẩm có vùng nguyên liệu ổn định thân thiện môi trường, tăng cường hỗ trợ sau bình chọn như quảng bá kết nối tiêu thụ. Các nguồn lực từ chương trình khuyến công, OCOP, nông thôn mới cũng được lồng ghép để tạo điều kiện phát triển bền vững cho các sản phẩm.
Với sự vào cuộc tích cực của các sở, ngành và những định hướng đúng đắn, Sơn La đang dần khẳng định vị thế của mình trên bản đồ CNNT Việt Nam. Việc tập trung phát triển các SPCNNTTB không chỉ góp phần giải quyết bài toán đầu ra cho nông sản, nâng cao thu nhập cho người dân, mà còn là động lực quan trọng để Sơn La phát triển kinh tế bền vững, hội nhập sâu rộng vào chuỗi giá trị toàn cầu. Hoạt động bình chọn SPCNNTTB không chỉ nâng tầm sản phẩm Sơn La trên thị trường trong nước, mà còn góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển CNNT của tỉnh theo hướng chuyên nghiệp, hiệu quả và bền vững.
Bảo Kiên
