Cách đây chừng 5-7 năm, bức tranh chung của nhiều cơ sở chế biến chè tại Tuyên Quang vẫn còn khá manh mún, lạc hậu. Hầu hết các hộ gia đình, hợp tác xã (HTX) chủ yếu chế biến theo phương pháp thủ công, máy móc cũ kỹ, chắp vá. Sản phẩm làm ra chủ yếu là chè khô dạng thô, chất lượng không đồng đều, giá trị kinh tế thấp và đầu ra bấp bênh, phụ thuộc lớn vào thương lái.

Nhận thấy những điểm nghẽn trong khâu chế biến, chương trình khuyến công của tỉnh Tuyên Quang đã tập trung hỗ trợ các doanh nghiệp, HTX đầu tư, đổi mới máy móc, thiết bị tiên tiến. Đây được xem là khâu then chốt, có tác động trực tiếp và nhanh nhất đến chất lượng sản phẩm.

Hàng loạt các loại máy móc hiện đại như máy vò chè, máy sao chè bằng gas, máy sấy, máy hút chân không, máy đóng gói tự động... đã được đưa vào sản xuất. Nguồn vốn khuyến công đã hỗ trợ một phần kinh phí, mặc dù số tiền không phải là toàn bộ, nhưng nó đóng vai trò “vốn mồi”, tạo động lực và giảm bớt gánh nặng tài chính, khuyến khích các cơ sở mạnh dạn đầu tư.

Ông Nguyễn Văn Hùng - Giám đốc HTX Chè Shan tuyết Hồng Thái (huyện Na Hang), một trong những đơn vị được hưởng lợi từ chính sách chia sẻ: “Trước đây, công đoạn sao, vò chè chủ yếu làm thủ công, năng suất thấp, chất lượng không đồng đều. Tuy nhiên, được nguồn vốn khuyến công hỗ trợ gần 300 triệu đồng, chúng tôi đã mạnh dạn đầu tư máy sao chè bằng gas tự động. Nhờ đó, năng suất tăng gấp ba lần, hương vị chè thơm ngon, ổn định hơn. Sản phẩm chè của HTX không chỉ tiêu thụ tốt trong tỉnh mà còn có mặt tại Hà Nội, Hải Phòng và được nhiều khách hàng ưa chuộng”.

Tương tự, Công ty Cổ phần Chè Hùng An (xã Hùng An) và HTX Beli Pà Thẻn – Beli Tân Lập Xanh đã nhận được hỗ trợ từ nguồn vốn khuyến công để ứng dụng máy móc vào sản xuất. Nhờ đó, quy trình chế biến được kiểm soát tốt hơn, nâng cao tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm, đồng thời cải thiện mẫu mã, chất lượng sản phẩm chè và các chế phẩm từ nông sản, từ đó mở rộng thị trường tiêu thụ.

Hộ kinh doanh Lý Chàn Tòng, xã Tiên Yên cũng được nguồn vốn khuyến công địa phương hỗ trợ để đầu tư máy móc trong chế biến chè. Nhờ máy móc mới, quy trình sản xuất rút ngắn, sản phẩm chè giữ được hương vị đặc trưng và đạt chuẩn chất lượng cao, giúp nâng cao sức cạnh tranh. Bên cạnh đó, nguồn vốn khuyến công còn được sử dụng để tổ chức các lớp tập huấn, đào tạo kỹ thuật cho người lao động, hỗ trợ thiết kế bao bì, nhãn mác, xây dựng bộ nhận diện thương hiệu. Từ đó, những thương hiệu chè như Shan Tuyết Na Hang, chè Mỹ Lâm, chè Làng Bát... dần trở nên quen thuộc với người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh.

Theo đại diện Trung tâm Khuyến công và Xúc tiến Công Thương Tuyên Quang cho biết: “Chúng tôi xác định chè là một trong những sản phẩm chủ lực của tỉnh. Thời gian tới, chương trình khuyến công sẽ tiếp tục ưu tiên nguồn lực, không chỉ hỗ trợ chiều rộng mà còn tập trung vào chiều sâu, khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào chế biến tinh, đa dạng hóa sản phẩm như trà túi lọc, trà ướp hương, bột trà xanh... để gia tăng giá trị và mở rộng thị trường xuất khẩu”.

An Nhi