Tại Hà Nội, thời gian qua đã có nhiều vụ gian lận trong kinh doanh xăng dầu bị lực lượng thanh kiểm tra phát hiện, một số vụ việc như tại Cửa hàng Kinh doanh xăng dầu thuộc Công ty Cổ phần Xăng dầu chất đốt Hà Nội tại địa chỉ 436 phố Trần Khát Chân và Cây xăng tại xã Yên Viên, Gia Lâm (Hà Nội) sử dụng chíp điện tử điều khiển từ xa gắn vào cột bơm xăng, dầu; gian lận về đo lường trong quá trình bơm xăng, dầu cho khách hàng, nhằm thu lợi bất chính. Hoạt động gian lận tại hai cây xăng này đều được thực hiện tinh vi, điều khiển từ xa nên khách hàng không thể phát hiện. Cơ quan kiểm tra đã thu giữ toàn bộ số chíp điện tử kèm theo điều khiển từ xa, đồng thời niêm phong các cột bơm xăng, dầu được gắn chíp điện tử.
Để đối phó với các đợt thanh tra, kiểm tra của cơ quan chức năng, nhiều cơ sở vi phạm đã tìm đủ mọi cách để che dấu hành vi vi phạm của mình như: Nong rộng lỗ kẹp chì cho đến mức có thể dễ dàng rút dây chì ra; dùng keo dán sắt dán lại các mối dây chì bị đứt; dùng nhiệt nung nóng viên chì để dễ dàng tháo dây niêm phong, tác động tạo sai số sau đó sử dụng các thiết bị để kẹp lại… Riêng đối với những trường hợp không thể che giấu được, chủ cơ sở thường đưa ra những lý do như: máy bị hỏng hay do sét đánh, bị chập điện... nên cần phải tháo kẹp chì để sửa chữa, thậm chí đã từng có trường hợp chủ cơ sở đã cố tình đổ lỗi cho kiểm định viên đã cắt chì để kiểm định nhưng lại quên không bấm chì trở lại.
Tinh vi hơn, để tránh sự phát hiện của các cơ quan chức năng, các cây xăng còn sử dụng những hình thức gian lận mới như thay vì dùng con chíp điện tử trong gian lận xăng dầu thông thường, các chủ cơ sở kinh doanh xăng dầu “móc túi” khách hàng bằng cách tác động trực tiếp vào chíp điện tử của bộ điều khiển trong cột đo xăng dầu làm thay đổi tỷ số đếm, sai lệch về số lượng xăng. Bên cạnh đó, nhân viên bán hàng còn dùng hình thức là bơm chồng số giữa khách hàng trước và khách hàng sau, vô hình trung người mua sau phải thanh toán thêm một khoản tiền của người mua trước. Thêm vào đó, việc người mua thường có thói quen mua xăng chẵn tiền như 30.000, 50.000 đồng... đã vô tình tiếp tay người bán hàng gian lận xăng dầu.
Trước những hành vi gian lận đó, để lành mạnh hóa hoạt động kinh doanh xăng dầu, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, ngăn ngừa các hành vi kinh doanh xăng dầu trái phép, cũng như hoạt động buôn lậu xăng dầu. Vừa qua, Bộ Tài chính, UBND TP Hà Nội đã chỉ đạo Cục Thuế TP Hà Nội tiến hành triển khai đồng loạt 61 Đoàn dán tem tại 484 cửa hàng kinh doanh xăng dầu trên toàn địa bàn thành phố, việc tiến hành dán tem đã góp phần làm giảm các hành vi làm ăn gian dối của một số cây xăng. Cụ thể, hàng tháng cơ quan Thuế sẽ lấy thông tin xác định lượng xăng dầu đã bán ra ở từng cột và so sánh với lượng xăng dầu bán ra của từng doanh nghiệp. Trên cơ sở dữ liệu số lượng xăng dầu được bán ra, cơ quan Nhà nước sẽ quản lý được hoạt động xăng dầu, ngăn ngừa tình trạng mua bán xăng dầu lậu, phi pháp; đồng thời quản lý được chất lượng xăng dầu và kê khai nghĩa vụ đối với hoạt động kinh doanh xăng dầu.
Theo lãnh đạo Cục Thuế TP Hà Nội cho biết việc dán tem tại các cây xăng sẽ giúp cơ quan Nhà nước quản lý được sản lượng xăng dầu bán ra trong kỳ. Tem dán ở các cây xăng được làm từ chất liệu đặc biệt, nếu có tác động từ con người tem sẽ bị vỡ. Đây là dữ liệu quan trọng phục vụ công tác quản lý thuế đối với các cơ sở kinh doanh xăng dầu, làm minh bạch thị trường, ngăn ngừa hành vi pha trộn xăng dầu trái phép làm sai lệch chất lượng xăng dầu làm ảnh hưởng đến máy móc, động cơ.
Để tránh tiếp tay cho các hành vi gian lận thương mại trong kinh doanh xăng dầu, một số khuyến cáo cho khách hàng để tránh bị “móc túi” khi mua xăng, đó là: Mua xăng theo dung tích, ví dụ 1lít, 2lít… tránh mua xăng chẵn tiền như 50.000, 100.000; Không mua xăng khi có hai nhân viên cùng thao tác; Yêu cầu nhân viên chuyển đồng hồ về “0” trước khi bơm…
Hành vi bán xăng dầu không đạt tiêu chuẩn, chất lượng kém sẽ gây thiệt hại rất lớn cho người tiêu dùng cũng như kéo theo nhiều hệ lụy nguy hiểm khác như phá hoại nhanh chóng máy móc, động cơ, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ phương tiện… Khí thải do xăng dầu không bảo đảm chất lượng hủy hoại môi trường và sự sống xung quanh. Vì thế, đẩy lùi các hành vi gian lận thương mại trong lĩnh vực kinh doanh xăng dầu là việc làm cần thiết nhằm giúp cho thị trường xăng dầu được minh bạch, góp phần đảm bảo sự công bằng giữa các doanh nghiệp.
Hồng Trường
