Trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ chính, có 7 nhóm tăng giá nhưng mức tăng không đáng kể.
Cụ thể, nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,16%; đồ uống và thuốc lá tăng 0,16%; may mặc, mũ nón, giày dép tăng 0,32%; nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0,5%; thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,14%; giáo dục tăng 0,04%; hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,15%.
Có 4 nhóm hàng hóa và dịch vụ giảm: Bưu chính viễn thông giảm 0,03%; giao thông giảm 1,57%; văn hóa, giải trí và du lịch giảm 0,05%; thiết bị và đồ dùng gia đình giảm 0,1%.
Theo Tổng cục Thống kê, nguyên nhân khiến CPI tháng 12 tăng nhẹ là do việc thương nhân thu gom lúa gạo cho hợp đồng xuất khẩu sang Indonesia và Philippines, cộng với nhu cầu tăng cho chế biến phục vụ hàng Tết Nguyên đán.
Hơn nữa, một số mặt hàng thực phẩm tươi sống vào tháng cuối năm nhu cầu cũng tăng. Cùng với đó, do miền Bắc đang là mùa Đông nên nhu cầu về một số mặt hàng quần áo, giày dép cũng tăng.
Trong khi đó, giá gas tăng theo giá gas thế giới cộng với việc điều chỉnh một số dịch vụ công cũng góp phần làm tăng CPI.
Nhiều yếu tố kìm giữ CPI
Ở chiều ngược lại, có nhiều nguyên nhân làm giảm tốc độ tăng CPI trong tháng cuối năm.
Nguyên nhân khách quan lớn nhất là giá nhiên liệu trên thị trường thế giới gần đây giảm mạnh. Giá dầu Brent xuống mức thấp nhất trong vòng 5 năm qua, từ mức 110,47 USD/thùng cuối năm 2013 xuống còn dưới 40 USD/thùng vào ngày 15/12 vừa qua.
Trong năm nay, mức độ điều chỉnh giá của nhóm hàng do Nhà nước quản lý như dịch vụ giáo dục, y tế thấp hơn so với năm trước. Năm 2015, giá dịch vụ y tế được điều chỉnh với mức độ thấp chỉ tác động đến CPI khoảng 0,07%, giá dịch vụ giáo dục tác động đến CPI khoảng 0,12% và giá điện điều chỉnh tăng 7,5% (vào ngày 16/3/2015) cũng chỉ tác động đến CPI khoảng 0,19%.
Về nguyên nhân chủ quan, các ngành, các cấp đã tích cực triển khai Nghị quyết 01/NQ-CP ngày 3/1/2015 về kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2015, giữ ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát.
Trong đó, ngành công thương phối hợp với các ngành liên quan chỉ đạo các doanh nghiệp thương mại dự trữ hàng hóa, tham gia bình ổn thị trường phục vụ Tết Nguyên đán nên không xảy ra hiện tượng tăng giá đột biến.
Về quản lý giá xăng dầu, Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Công Thương điều hành kinh doanh xăng dầu phù hợp tình hình thị trường thế giới và trong nước. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam điều hành lãi suất và tỉ giá linh hoạt phù hợp với tình hình kinh tế vĩ mô.
Theo Tổng Cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Bích Lâm, trong hai năm gần đây, CPI tăng thấp, ngoài các nguyên nhân như đã đề cập, còn có yếu tố tâm lý khi chi tiêu của người dân được tính toán kỹ hơn, cân nhắc hơn. Do đó, người cung cấp hàng hóa, dịch vụ cũng không tăng giá cao vào dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán hay dịp lễ hội như những năm trước đây.
Năm nay, lạm phát bình quân là 0,63%, nguyên nhân là do chi phí đẩy các yếu tố đầu vào thấp, trong khi đó tăng trưởng lại cao.
Khi nền kinh tế ổn định, giá cả hàng hóa thấp thì người dân sẽ dành nhiều thu nhập cho chi tiêu, từ đó kích thích tổng cầu. Tăng trưởng từ tổng cầu sẽ bền vững hơn tăng trưởng về giá.
Nhìn từ năm 2012 đến nay, với mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế và kiểm soát lạm phát của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước đã điều hành chủ động, linh hoạt các công cụ chính sách tiền tệ, tổng phương tiện thanh toán (M2) vẫn giữ tốc độ tăng ở mức hợp lý hơn so với giai đoạn trước.
Nhờ vậy, chỉ số lạm phát cơ bản có xu hướng giảm dần và ổn định. Năm 2015, lạm phát cơ bản chỉ tăng 2,05% so năm trước. Hiện tại, lạm phát chung thấp hơn lạm phát cơ bản. Điều này không phải do tổng cầu giảm mà hoàn toàn do yếu tố chi phí, khi giá hàng hóa năng lượng và thực phẩm giảm đã tác động lên lạm phát chung.
Theo ông Lâm, chính sách tiền tệ được điều hành theo lạm phát cơ bản và lạm phát cơ bản ở mức 2-3% như hiện nay là mức cân bằng, giúp ổn định kinh tế vĩ mô và tăng trưởng kinh tế bền vững. Tuy nhiên, thời gian tới vẫn phải chủ động kiểm soát lạm phát, tránh tình trạng lạm phát rồi mới lo kiềm chế như một số năm trước đây, từ đó mới bảo đảm phát triển bền vững.
Nguồn: Chinhphu.vn
