Nhiều hành vi vi phạm bị phát hiện
Theo báo cáo của Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương), năm 2025, các hành vi vi phạm chủ yếu tập trung vào kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ; hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; vi phạm quy định về giá, điều kiện kinh doanh và an toàn thực phẩm.
Hàng hoá vi phạm gồm thực phẩm đông lạnh, bánh kẹo, rượu bia, thuốc lá, mỹ phẩm, quần áo, giày dép, vật tư nông nghiệp, hàng điện tử và phụ kiện.
Qua công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường, lực lượng Quản lý thị trường (QLTT) đã phát hiện, xử lý nhiều vụ việc nổi cộm.
Điển hình như vụ thu giữ 35.000 sản phẩm quần áo giả mạo nhãn hiệu tại Hà Nội; thu giữ 123.000 kg nguyên liệu thuốc lá nhập lậu tại Cao Bằng; chuỗi vụ kiểm tra các cơ sở kinh doanh thời trang tại Sài Gòn Square; kiểm tra kho sữa nhập lậu tại Bạch Mai (Hà Nội).
Vụ thu giữ trên 100 tấn vải cuộn không rõ nguồn gốc tại Công ty TNHH Trường Vinh Vina; thu giữ 15 tấn đường cát tại TP. Hồ Chí Minh; hơn 1 tấn kẹo dẻo không rõ nguồn gốc tại TP. Hồ Chí Minh; hàng nghìn viên An cung Ngưu Hoàng Nam Dương tại Quảng Ninh; hơn 18 tấn thịt gà và nội tạng gà đông lạnh không có hóa đơn, chứng từ tại Hà Nội…
Điều đáng nói, vi phạm trong môi trường TMĐT tiếp tục gia tăng và diễn biến phức tạp đã đặt ra nhiều thách thức cho công tác quản lý, kiểm soát thị trường.
Bên cạnh đó, hoạt động livestream bán hàng trên mạng xã hội bị lợi dụng để tiêu thụ thực phẩm giả, thực phẩm kém chất lượng, không bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, với thủ đoạn quảng cáo thổi phồng, gắn mác “hàng xách tay”, “đặc sản vùng miền”, “nhà làm”, “sạch 100%” hoặc sử dụng KOL/KOC để tạo lòng tin.
Một số gian hàng còn đăng tải thông tin sai sự thật, sử dụng giấy tờ, bản công bố chất lượng đã hết hạn, bị chỉnh sửa hoặc của thương nhân khác nhằm lừa dối người tiêu dùng.
Trước thực trạng này, lực lượng QLTT đã tăng cường kiểm tra kho hàng, cơ sở chế biến, điểm tập kết; giám sát hoạt động quảng cáo, rao bán trực tuyến; phối hợp với các lực lượng: Công an, Hải quan, Y tế và các nền tảng TMĐT để truy xuất, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm.
Cần thiết hoàn thiện khung pháp lý
Theo Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước Trần Hữu Linh, giai đoạn 2026-2027, nhiều luật, nghị định, thông tư quan trọng sẽ có hiệu lực thi hành, như Luật Xử phạt vi phạm hành chính (sửa đổi), Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật, Luật Thương mại điện tử, cùng các quy định liên quan đến an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc hàng hóa.
Trước bối cảnh đó, việc nghiên cứu sửa đổi Pháp lệnh Quản lý thị trường, tiến tới xây dựng Luật Quản lý thị trường theo Đề án hoàn thiện cấu trúc hệ thống pháp luật Việt Nam của Bộ Tư pháp là cần thiết, nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.
Cũng theo ông Trần Hữu Linh, quá trình sửa đổi cần tập trung đánh giá toàn diện thẩm quyền, nhiệm vụ, trách nhiệm của lực lượng Quản lý thị trường; rà soát, hoàn thiện quy trình kiểm tra; đơn giản hóa hồ sơ, biểu mẫu và tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy, bảo đảm phù hợp với yêu cầu quản lý thị trường trong tình hình mới.
Đại diện Chi cục QLTT các tỉnh, thành phố cho rằng, Pháp lệnh QLTT hiện hành đã bộc lộ một số bất cập trong quá trình triển khai, đặc biệt về thẩm quyền, quy trình kiểm tra, xử lý vi phạm và cơ chế phối hợp liên ngành.
Trong bối cảnh phương thức kinh doanh không ngừng thay đổi, nhất là sự phát triển nhanh của thương mại điện tử và các mô hình kinh doanh xuyên biên giới, việc sửa đổi Pháp lệnh, tiến tới xây dựng Luật QLTT là yêu cầu cần thiết, nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý, tạo cơ sở vững chắc để lực lượng QLTT thực hiện hiệu quả chức năng kiểm tra, kiểm soát thị trường, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và môi trường kinh doanh lành mạnh.
Năm 2025, toàn lực lượng QLTT cả nước đã kiểm tra 27.540 vụ; phát hiện, xử lý 23.402 vụ vi phạm; thu nộp ngân sách nhà nước gần 372 tỷ đồng; tổng trị giá hàng hóa vi phạm gần 290 tỷ đồng; giảm 31,76% so với cùng kỳ năm 2024.
PV
